Pantun ialah sejenis puisi Melayu yang mempunyai bentuk tertentu, iaitu pantun dua baris atau empat baris yang biasanya berpasangan antara pembayang dengan maksud. Sekiranya pantun itu serangkap empat baris, maka dua baris pertama pembayang dan dua baris kemudiannya maksud. Semua baris pantun mempunyai skema rima akhir yang berselang iaitu ab ab. Teliti contoh di bawah ini:
Pinang muda jangan disalai (rima a)
Jika disalai isinya binasa (rima b)
Orang muda janganlah dilalai (rima a)
Jika lalai badan terseksa (rima b)
Contoh pantun berkait
Ka-yu cen-da-na di-bu-at pin-tu (10 suku kata)
Ja-di-kan ru-mah in-dah be-la-ka (10 suku kata)
Ka-lau ki-ta ban-tu mem-ban-tu ( 9 suku kata)
Hi-dup se-nang o-rang pun su-ka ( 9 suku kata)
*Ja-di-kan ru-mah in-dah be-la-ka (pembayang yang diulang)
= Ka-lau di-u-kir se-ba-ik mung-kin (pembayang baru)
*Hi-dup se-nang o-rang pun su-ka (maksud yang diulang)
# Ja-ngan sing-kir hi-na yang mis-kin (maksud baru)
= Ka-lau di-u-kir se-ba-ik mung-kin (pembayang yang diulang)
Se-dap di-pan-dang fi-ki-ran te-nang (pembayang baru)
# Ja-ngan sing-kir hi-na yang mis-kin (maksud yang diulang)
= Bu-di yang ba-ik pas-ti di-ke-nang (maksud baru)
Berdasarkan contoh tersebut, pantun berkait sebenarnya ialah pantun empat kerat. Setiap rangkap mempunyai suatu kaitan binaan yang saling berkait, baik dari segi pembayang mahupun dari segi maksud. Selain perkaitan yang tersebut di atas, pantun berkait juga mempunyai tema yang sama. Di sini, kita mendapati bahawa pantun yang mempunyai jumlah baris yang banyak, sama ada enam baris serangkap atau enam belas baris serangkap, terbentuk daripada pantun empat baris serangkap juga.
No comments:
Post a Comment